حوادث و بلایا سالیانه جان صدها هزار نفر را میگیرند. کشور ایران نیز در زمره پنج کشور اول بلاخیز در جهان است. هر یک از حوادث و بلایا برای شهروندان و امکانات جامعه میتواند عواقب طولانیمدتی به همراه داشته باشد. از سویی دیگر اگر در جامعه حادثه یا بلایی روی بدهد، دولت و سازمانهای امدادرسان اقدام به ارائه کمک خواهند کرد، اما شهروندان نیز خود باید آماده باشند.
آمادگی عمومی در برابر حوادث و بلایا دو فایده مهم دارد:
- موجب کاهش ترس و اضطراب و نیز کاهش خسارات ناشی از سوانح میشود. جامعه، خانواده و شهروندان باید بدانند که به هنگام وقوع آتشسوزی چه باید بکنند و به هنگام وقوع توفان، زلزله یا سیل به کجا پناه ببرند. مردم باید آماده باشند تا به هنگام ضرورت خانههای خود را ترک کنند و در پناهگاههای عمومی استقرار یابند. در چنین اوضاعی شهروندان باید بدانند که چگونه نیازهای اولیه پزشکی خود را تأمین کنند.
- مردم با انجام اقداماتی میتوانند دامنه خسارات ناشی از سوانح را کاهش داده (ازجمله ساخت سیلبند، ارتفاعدادن به خانههای مسکونی یا جا به جایی محل سکونت از مسیر خطر و محکمکردن وسایلی که در جریان زمینلرزه احتمال سقوط آنها میرود) یا به طورکلی خود را از گزند خطر دور نگه دارند.
چرا آمادگی ضرورت دارد؟
- حوادث و بلایا سالیانه جان صدها هزار نفر را میگیرند. هر یک از حوادث و بلایا برای شهروندان و امکانات جامعه میتواند عواقب طولانی مدتی به همراه داشته باشد.
- اگر در جامعه حادثه یا بلایی روی بدهد، دولت و سازمانهای امدادرسان اقدام به ارائه کمک خواهند کرد اما شهروندان نیز خود باید آماده باشند. امدادرسانان بلافاصله در محل وقوع سانحه حضور پیدا نخواهند کرد و گاهی ممکن است در جایی دیگر سرگرم امدادرسانی باشند.
تیمهای آمادگی
بعد از وقوع حوادث و بلایا مردم ممکن است به دلیل وسعت ناحیه آسیبدیده، نبود ارتباطات و مسدود شدن راههای دسترسی، برای مدت معینی صرفاً به امکانات خود متکی باشند. برای آمادگی در برابر چنین شرایطی میتوان در هر منطقهای تعدادی از شهروندان داوطلب را در قالب تیمهای مردمی آموزش داد تا به هنگام وقوع حوادث و بلایا بتوانند علاوه بر محافظت از خود و اطرافیانشان، به سایر آسیبدیدگان نیز کمک فوری بدهند. این تیمها اطلاعات مربوط به حادثه را به هنگام رسیدن نیروهای کمکی نیز در اختیار آنان قرار میدهند.
اعضای این تیمها در مورد شناخت حوادث احتمالی و روشهای آمادگی در برابر آنها و نیز مهارتهای اساسی سازماندهی، آموزش میبینند، به طوری که بتوانند تا زمان رسیدن نیروهای کمکی به خود، سایر اعضای خانواده، دوستان و همسایگان کمک برسانند. به این افراد، آموزشهایی در مورد آمادگی در برابر حوادث، ایمنی در برابر حریق، ارائه کمکهای اولیه پزشکی، انجام عملیات جستجو و نجات اولیه، سازماندهی تیمی و آشنایی با حمایت روانی آسیبدیدگان به هنگام وقوع حوادث و بلایا ارائه میشود. بعد از اتمام این دوره به اعضای گروه توصیه میشود تا رابطه خود را کماکان حفظ کرده و با شرکت در مانورهای محلی و سایر برنامههای مخصوص داوطلبان، آمادگی جامعه را در برابر حوادث و بلایا تقویت کنند.